Teknologjia e ndërfaqes tru-kompjuter premton të transformojë jetën e personave me çrregullime neurologjike
Në rubrikën e teknologjisë, Neuralink, kompania e implanteve të trurit e themeluar nga Elon Musk, po hap një kapitull të ri me nisjen e provave klinike në Mbretërinë e Bashkuar. Në bashkëpunim me University College London Hospitals (UCLH) dhe Newcastle upon Tyne Hospitals, Neuralink do të testojë çipin e saj N1 te shtatë pacientë britanikë me paralizë të rëndë, duke synuar t’u mundësojë atyre kontrollin e pajisjeve dixhitale vetëm me mendime. Ky studim shënon herën e parë që një vend evropian teston teknologjinë e ndërfaqes tru-kompjuter (BCI) të Neuralink, duke përforcuar potencialin e saj për të revolucionarizuar trajtimin e çrregullimeve neurologjike.
Një Hap Përpara për Teknologjinë BCI
Studimi klinik në Mbretërinë e Bashkuar, i miratuar nga Agjencia Rregullatore e Produkteve të Barnave dhe Kujdesit Shëndetësor, do të implantojë çipin N1 të Neuralink te pacientë me humbje të konsiderueshme të lëvizjes për shkak të dëmtimeve të palcës kurrizore ose çrregullimeve si Skleroza Laterale Amiotrofike (ALS). Çipi, me madhësinë e një monedhe 10 peni, përdor 128 fije ultra të holla me rreth 1,000 elektroda për të lexuar sinjalet elektrike të trurit dhe përkthyer ato në komanda dixhitale, si lëvizja e kursorit ose shtypja në tastierë. Operacionet do të kryhen me robotin kirurgjikal R1 të Neuralink, duke siguruar saktësi maksimale.
Neuralink deklaroi në një postim në X: “Nisja e këtij studimi në Mbretërinë e Bashkuar mbështetet në sukseset e provave tona në SHBA dhe shënon një hap të rëndësishëm drejt sjelljes së teknologjisë sonë BCI te njerëzit me çrregullime neurologjike në të gjithë botën.”
Përvojat e Mëparshme dhe Sfidat
Neuralink filloi provat njerëzore në SHBA në 2024, pas miratimit nga Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave (FDA), e cila fillimisht kishte refuzuar kërkesën në 2022 për shkak të shqetësimeve të sigurisë. Që atëherë, pesë pacientëve amerikanë u është implantuar çipi N1. Një shembull është Noland Arbaugh nga Arizona, i pari që mori implantin dhe arriti të kontrollojë një kompjuter dhe të luajë videolojëra me mendime. Megjithatë, sfida teknike u shfaqën kur 85% e fijeve të çipit të Arbaugh humbën lidhjen me trurin. Neuralink adresoi problemin me një përditësim softueri, duke përmirësuar leximin e sinjaleve të trurit dhe ruajtur performancën e pajisjes.
Impakti dhe Ambiciet e Neuralink
E themeluar në 2016, Neuralink ka grumbulluar 1.3 miliardë dollarë fonde, me një vlerësim prej gati 9 miliardë dollarësh pas raundit të fundit të financimit prej 650 milionë dollarësh. Kompania ka plane për prova shtesë në Kanada dhe Emiratet e Bashkuara Arabe, duke zgjeruar shtrirjen e saj globale. Profesori Harith Akram nga UCLH theksoi: “Ky studim përfaqëson një moment kyç në zhvillimin e teknologjisë BCI, me potencialin për të transformuar jetën e personave me çrregullime të rënda neurologjike.” William Muirhead nga Spitali Kombëtar për Neurologji shtoi se kjo teknologji mund të rivendosë funksionin, pavarësinë dhe komunikimin për pacientët.
Përtej ndihmës për pacientët me çrregullime, Elon Musk ka shprehur vizione ambicioze për Neuralink, duke sugjeruar se çipat mund të ofrojnë “aftësi mbinjerëzore” për individët e shëndetshëm, si simbioza njeri-IA, ngarkimi i kujtesës apo rivendosja e shikimit. Këto ide, të diskutuara në një podcast, parashikojnë një të ardhme ku qindra miliona njerëz mund të përfitojnë nga implantet e trurit.
Rëndësia Gjeopolitike dhe Etike
Në një botë ku teknologjia dhe konkurrenca globale po riformësojnë shoqëritë, Neuralink përfaqëson një hap përpara në integrimin e njeriut me makinën, me implikime të mëdha për shëndetin, sigurinë dhe etikën. Suksesi i këtyre provave mund të pozicionojë Mbretërinë e Bashkuar dhe SHBA-në si liderë në teknologjitë BCI, duke sfiduar rivalët si Kina në garën për inovacion. Megjithatë, shqetësimet për privatësinë, sigurinë e të dhënave dhe qasjen e barabartë në këtë teknologji mbeten sfida kryesore për të ardhmen.
Studimi i Neuralink në Mbretërinë e Bashkuar shënon një moment historik në teknologjinë mjekësore, duke hapur rrugën për zgjidhje që mund të transformojnë jetët dhe të riformësojnë kufijtë e mundësive njerëzore.
Burimi: Analizë e bazuar në artikullin “Leap for Neuralink: Elon Musk’s brain chip to be tested on paralysed patients in the UK”.
