Kina po përgatitet të hapë një rrugë të re tregtare drejt Evropës, duke shfrytëzuar shkrirjen e akullit në Arktik si pasojë e ndryshimeve klimatike. Një kompani kineze do të nisë më 20 shtator anijen e kontejnerëve “Ura e Stambollit” nga porti gjigant Ningbo-Zhoushan drejt Felixstowe në Mbretërinë e Bashkuar, e shoqëruar nga akullthyese. Udhëtimi pritet të zgjasë vetëm 18 ditë, duke kaluar përmes Rrugës Detare Veriore të Rusisë.
Një projekt testues për të ardhmen
Sipas analistëve, synimi i Kinës nuk është thjesht një udhëtim i izoluar, por vendosja e një linje të rregullt detare që lidh portet kryesore aziatike me ato evropiane. Ky zhvillim shihet si hap i parë drejt përdorimit strategjik të Arktikut, një rajon i cili, siç thekson studiuesi Malte Humpert nga Instituti Arktik në Washington, është shembulli i parë ku ndryshimi klimatik po transformon hartën gjeopolitike.
Avantazhe dhe sfida tregtare
Rruga e Arktikut është rreth 40% më e shkurtër se kalimi tradicional përmes Kanalit të Suezit dhe mund të reduktojë ndjeshëm kohën e transportit të mallrave, veçanërisht në sezonet e ngarkuara si ai i festave. Megjithatë, ekspertët paralajmërojnë se aktualisht kapaciteti mbetet minimal, duke përfaqësuar vetëm rreth 1% të tregtisë Lindje e Largët–Evropë Veriore.
Rreziqet mjedisore
Organizatat mjedisore paralajmërojnë për pasoja serioze. Arktiku po ngrohet tre deri në katër herë më shpejt se pjesa tjetër e botës, ndërsa derdhjet e naftës në këtë rajon janë gati të pamundura për t’u menaxhuar. Sipas Andrew Dumbrille nga Aleanca e Arktikut të Pastër, përdorimi i karburanteve të rënda dhe mungesa e infrastrukturës së reagimit rrisin ndjeshëm rrezikun e dëmeve afatgjata.
Një lojë afatgjatë
Edhe pse nuk pritet që të zëvendësojë Kanalin e Suezit apo Panamasë në të ardhmen e afërt, kjo rrugë mund të bëhet një opsion plotësues për tregtinë ndërkombëtare. Për Kinën, më shumë se fitimi i menjëhershëm, synimi është fitimi i përvojës dhe përgatitja për një epokë kur shkrirja e akullit do të bëjë Arktikun më të aksesueshëm për gjysmën e vitit.
Ky udhëtim testues shihet si një paralajmërim i qartë se ndryshimet klimatike nuk po transformojnë vetëm mjedisin, por edhe ekuilibrat gjeopolitikë dhe ekonomikë botërorë.
