Qeveria në detyrë e Kosovës ka konfirmuar gatishmërinë për të hapur diskutime me Mbretërinë e Bashkuar lidhur me propozimin për ngritjen e qendrave të kthimit në territorin kosovar, të cilat do të shërbenin për strehimin e azilkërkuesve të refuzuar nga autoritetet britanike.
Zëdhënësi i qeverisë, Përparim Kryeziu, deklaroi për Radion Evropa e Lirë se Kosova është e hapur për bashkëpunim me Mbretërinë e Bashkuar, të cilën e cilësoi si “mik, partner dhe aleat”. Ai theksoi se për këtë çështje do të jetë e domosdoshme përfshirja e të gjitha institucioneve shtetërore dhe se vendimi përfundimtar do të varet nga rekomandimet e tyre.
“Shumë pyetje do të kenë nevojë për përgjigje paraprakisht,” tha Kryeziu.
Britania kërkon zgjidhje jashtë kufijve
Sipas raportimeve të The Times, Britania e Madhe po shqyrton disa shtete si vende pritëse për migrantët që kanë përfunduar procesin e apelimit dhe janë në pritje të deportimit. Strategjia e Londrës synon të zvogëlojë fluksin e migrantëve që hyjnë ilegalisht në territorin britanik, duke i zhvendosur përkohësisht në vende të treta.
Reagime ndërkombëtare dhe shqetësime për të drejtat e njeriut
Organizata ndërkombëtare Human Rights Watch (HRW) ka shprehur shqetësime serioze për këtë praktikë, duke e quajtur Ballkanin një “magazinë për migrantët”. HRW u ka bërë thirrje si BE-së, ashtu edhe Britanisë së Madhe, të ndalojnë përdorimin e vendeve të Ballkanit për zhvendosjen e migrantëve në kushte që mund të cenojnë të drejtat e tyre themelore.
Kosova me përvojë të mëhershme në strehimin e të huajve
Kosova ka pasur më herët përvoja të ngjashme. Në vitin 2022, ajo nënshkroi një marrëveshje me Danimarkën për dhënien me qira të 300 qelive burgu në Gjilan për të strehuar të dënuar të huaj që do të deportoheshin pas përfundimit të dënimit. Në këmbim, Kosova do të përfitojë mbi 200 milionë euro, të destinuara për Shërbimin Korrektues dhe energjinë e ripërtëritshme.
Marrëveshja u prit me kritika nga organizatat për të drejtat e njeriut. Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT) paralajmëroi për ndikime negative ndaj të drejtave të të burgosurve dhe sfida në menaxhimin e tyre.
Përvoja me strehimin e afganëve në Bondsteel
Kosova gjithashtu kishte pranuar rreth 1.900 shtetas afganë të evakuuar pas rikthimit të talibanëve në pushtet në vitin 2021. Ata u strehuan përkohësisht në kampin “Liya” brenda bazës ushtarake amerikane në Bondsteel, Ferizaj. Kampi u mbyll pas dy vjetësh, ndërsa shumica e afganëve u zhvendosën në vendet pritëse, përfshirë SHBA-në.
Sfondi rajonal:
Ndërkohë, Shqipëria ka pranuar të strehojë migrantë që kthehen nga Italia, ndërsa Maqedonia e Veriut ka përfituar një pako investimesh prej gjashtë miliardë eurosh nga Britania për bashkëpunim në çështjet e migracionit.
Zhvillimet pritet të vijojnë, ndërsa autoritetet në Prishtinë ende nuk kanë konfirmuar një qëndrim zyrtar përfundimtar mbi propozimin britanik.
