Ukrainës po i mbaron koha për t’u mbrojtur nga sulmet ajrore ruse, ndërsa sistemi i saj i mbrojtjes ajrore po bëhet gjithnjë e më i brishtë. Edhe pse janë premtuar ndihma të reja ushtarake, realiteti është se dorëzimi i tyre do të vonohet me muaj – një dritare kohore që mund të shfrytëzohet nga Moska për intensifikimin e ofensivës së saj verore.
Raketat “Patriot”: mungesë, vonesa dhe mungesë garancish
Sistemet raketore “Patriot”, thelbësore për neutralizimin e dronëve dhe raketave balistike që godasin qytetet dhe infrastrukturën e Ukrainës, nuk gjenden në depot evropiane dhe fillimisht duhet të prodhohen nga Shtetet e Bashkuara. Ndërtimi i një baterie të tillë, që kushton mbi 1 miliard dollarë dhe përfshin radarë, qendra komande dhe njësi lëshuese, kërkon më shumë se një vit. Kjo do të thotë se vendosja e tyre në Ukrainë mund të ndodhë vetëm nga vjeshta e vitit 2026 e tutje.
Për momentin, ka vetëm disa raketa të shpërndara nga kontigjenti i ndarë më parë nga administrata Biden, por të cilat u bllokuan një muaj më parë në Poloni me urdhër të ministrit amerikan të Mbrojtjes, Hegseth, për shkak të rezervave të ulëta amerikane.
Trump premton, por përgjegjësia kalon te Europa
Ish-presidenti Donald Trump ka deklaruar se do të ketë një mbështetje ushtarake në rritje për Ukrainën, e cila do të financohet nga shtetet evropiane. Megjithatë, nuk do të ketë më dërgesa të drejtpërdrejta nga depot amerikane, siç bëri Biden. Tani, përgjegjësia bie mbi qeveritë evropiane: ato duhet të dorëzojnë armatimin e tyre ekzistues dhe ta zëvendësojnë më pas me sisteme të reja të prodhuara në SHBA – një proces që kërkon kohë dhe burime financiare të konsiderueshme.
Gjermania, që ka dhuruar tashmë tre bateri Patriot për Ukrainën dhe ka vendosur dy të tjera në Poloni, tregon kujdes. Ministri gjerman i Mbrojtjes, Boris Pistorius, ka deklaruar se “janë vetëm gjashtë bateri të mbetura për përdorim nacional” dhe se ndihma e mëtejshme do të jepet vetëm pasi të sigurohen zëvendësimet nga SHBA.
Norvegjia, nga ana tjetër, ka premtuar financimin e një baterie, por nuk zotëron asnjë të tillë, ndërsa Suedia e ka përshëndetur vendimin e Trump por e ka cilësuar kohën si faktor kritik.
Alternativa izraelite: një rrugë e gjatë
Një alternativë që po shqyrtohet është përdorimi i sistemeve raketore të tërhequra nga përdorimi nga Izraeli, të cilat mund t’i shiten SHBA-së dhe më pas t’u transferohen ukrainasve nga vendet evropiane. Por edhe kjo është një zgjidhje që kërkon muaj, ndërkohë që nevojat në terren janë urgjente.
Koha në favor të Kremlinit
Pa barriera të fuqishme mbrojtëse, Kremlini ka shansin të zgjerojë territorin dhe të rrisë presionin mbi Kievin, duke e lodhur kapacitetin e Ukrainës për rezistencë dhe duke e detyruar që të pranojë kërkesa të padëshiruara në tavolinën e bisedimeve.
Në mungesë të veprimeve të shpejta dhe konkrete, lufta në Ukrainë po hyn në një fazë ku ritmi i vendimeve ndërkombëtare mund të përcaktojë fatin në vijat e frontit.
