Një ditë para se Komiteti Norvegjez të shpallë fituesin e Çmimit Nobel për Paqe, kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu ka shprehur publikisht mbështetjen e tij për ish-presidentin amerikan Donald Trump, duke deklaruar se ai “e meriton” këtë nder për rolin e tij në përpjekjet për t’i dhënë fund luftës Izrael-Hamas në Gaza.
“Jepini Donald Trump Çmimin Nobel për Paqen – ai e meriton!”, shkroi Netanyahu në platformën X, duke shoqëruar postimin me një emoji medaljeje ari dhe një ilustrim të Trump-it triumfues, që pranon çmimin mes duartrokitjeve të turmës.
Vendimi për fituesin e Çmimit Nobel për Paqe pritet të shpallet të premten nga Komiteti Norvegjez. Ndërkohë, të mërkurën, Trump njoftoi se Izraeli dhe Hamasi kishin arritur një marrëveshje për fazën e parë të armëpushimit, pjesë e një plani të propozuar nga SHBA që synon t’i japë fund luftës shumëvjeçare në Gaza. Marrëveshja parashikon lirimin e të gjithë pengjeve izraelite të mbajtura nga Hamasi dhe tërheqjen e pjesshme të trupave izraelite nga territori i Gazës.
Konflikti, i cili filloi pas sulmit të Hamasit më 7 tetor 2023, ku humbën jetën rreth 1.200 persona në tokën izraelite, ka shkaktuar deri më sot mbi 67 mijë viktima palestineze, duke u cilësuar si konflikti më i përgjakshëm mes dy palëve që nga themelimi i shtetit të Izraelit.
Netanyahu e kishte nominuar Trumpin për Çmimin Nobel që në korrik, duke vlerësuar rolin e administratës amerikane në goditjen ndaj programit bërthamor të Iranit dhe ndërmjetësimin e armëpushimit midis disa vendeve të Lindjes së Mesme. “Është plotësisht e merituar. Duhet ta marrësh,” i kishte thënë Netanyahu Trumpit gjatë një takimi në Shtëpinë e Bardhë më 7 korrik.
Trump, i cili shpesh i referohet vetes si “arkitekti i paqes globale”, ka pretenduar se gjatë mandatit të tij të dytë ka përfunduar shtatë konflikte ndërkombëtare, përfshirë ato midis Izraelit dhe Iranit, Armenisë dhe Azerbajxhanit, Indisë dhe Pakistanit, si dhe Serbisë dhe Kosovës.
Megjithëse këto pretendime janë pritur me skepticizëm nga ekspertët e politikës së jashtme dhe janë vënë në verifikim faktesh nga mediat ndërkombëtare, roli i Trumpit në arritjen e armëpushimit në Gaza ka marrë vlerësime nga disa liderë ndërkombëtarë dhe nga qytetarë në Izrael e Gaza.
Çmimi Nobel për Paqe, i themeluar nga shpikësi Alfred Nobel, u jepet çdo vit individëve ose organizatave që kanë kontribuar më shumë “për vëllazërinë midis kombeve dhe reduktimin e konflikteve të armatosura”.
Kujtojmë se ish-presidenti Barack Obama mori të njëjtin çmim në vitin 2009, duke u bërë presidenti i katërt amerikan që nderohet me këtë vlerësim – një vendim që mbetet ndër më të debatuarit në historinë e Çmimit Nobel për Paqe.
