Civilët ukrainas kanë qenë viktima të torturave të përhapura dhe sistematike nga autoritetet ruse në më shumë se 100 qendra paraburgimi në territorin rus dhe në zonat e pushtuara të Ukrainës që nga nisja e pushtimit të plotë në vitin 2022. Kështu raporton Zyra e Komisionerit të Lartë të OKB-së për të Drejtat e Njeriut në një raport të publikuar sot.
Raporti prej 22 faqesh dokumenton ekzekutime të simuluara, tortura me elektroshok dhe vendosje të të ndaluarve në pozicione të dhimbshme dhe të zgjatura, shpesh për arsye jo-penale, si kritikat ndaj pushtimit rus të Ukrainës. Në disa raste, torturat kanë rezultuar fatale.
“Bëhet fjalë për një model të qëndrueshëm dhe të strukturuar torturash, i dokumentuar si në zonat e pushtuara të Ukrainës, ashtu edhe në dhjetëra rajone të Federatës Ruse,” deklaroi Danielle Bell, shefe e Misionit të OKB-së për të Drejtat e Njeriut në Ukrainë, gjatë një konference për media në Gjenevë.
Moska nuk reagon
Misioni rus në Gjenevë nuk komentoi raportin, duke ia kaluar përgjegjësinë Ministrisë së Jashtme, e cila nuk ka bërë ndonjë deklaratë zyrtare. Autoritetet ruse më parë kanë mohuar çdo akuzë për tortura apo abuzime ndaj të ndaluarve.
Shifra e civilëve në paraburgim
Raporti bazohet në intervista me 215 ish-të burgosur ukrainas dhe tregon se OKB-së nuk i është lejuar qasja në 114 objekte paraburgimi në zonat e pushtuara dhe në 28 rajone të Rusisë. Përveç civilëve, në disa prej këtyre objekteve mbahen edhe robër lufte ukrainas, të cilët gjithashtu raportohen të kenë pësuar tortura.
Sipas autoriteteve ukrainase, që nga viti 2022 janë rrëmbyer rreth 15,000 civilë, prej të cilëve 1,800 mbahen ende në paraburgim. OKB-ja konfirmon se të paktën 400 civilë ndodhen ende në duart e autoriteteve ruse, ndërsa mendohet se shifra reale është më e lartë.
Torturat kryhen çdo ditë
Raporti nënvizon se torturat nuk kufizohen vetëm gjatë arrestimit, por ndodhin rregullisht dhe përditë, përmes rrahjeve të përsëritura dhe detyrimit të të burgosurve të mbajnë pozicione të përulura dhe të dhimbshme.
“Nuk janë raste të izoluara. Është e pamundur që autoritetet përgjegjëse të mos kenë qenë në dijeni për ato që ndodhnin,” tha Bell.
Në disa raste, sipas raportit, personeli mjekësor rus ka marrë pjesë në tortura ose ka injoruar ankesat e të ndaluarve për pasojat shëndetësore. OKB-ja ka konfirmuar 36 raste vdekjesh si pasojë e torturave, kushteve të mjerueshme të mbajtjes apo mungesës së trajtimit mjekësor.
Keqtrajtimi i robërve rusë
Zyra e OKB-së ka dokumentuar edhe disa raste keqtrajtimi të robërve rusë nga forcat ukrainase, për të cilat Kievi ka premtuar se do të hetojë çdo shkelje të mundshme të ligjeve ndërkombëtare.