OPEC+ ka vendosur të rrisë prodhimin e naftës nga tetori, ndërsa Arabia Saudite, udhëheqësi i grupit, synon të rifitojë pjesën e tregut. Megjithatë, ritmi i rritjes do të jetë më i ngadaltë krahasuar me muajt e mëparshëm për shkak të parashikimeve për një dobësim të kërkesës globale.
Grupi ka qenë duke rritur prodhimin që nga prilli, pas viteve të shkurtimeve për të stabilizuar tregun e naftës. Vendimi i së dielës për rritje shtesë ka ardhur si një surprizë, ndërsa priten luhatje të mundshme të çmimeve gjatë dimrit në hemisferën veriore. Tetë anëtarë të OPEC+ ranë dakord për një rritje prej 137,000 fuçish në ditë nga tetori, shumë më pak se rritjet mujore prej rreth 555,000 fuçish në ditë për shtatorin dhe gushtin dhe 411,000 fuçish në korrik dhe qershor.
Marrëveshja e re gjithashtu shënon fillimin e zhbllokimit të një pjesë të dytë të shkurtimeve prej rreth 1.65 milion fuçish në ditë nga tetë anëtarë, më shumë se një vit para afatit. Grupi ka përfunduar plotësisht shlyerjen e këstit të parë prej 2.5 milion fuçish në ditë që nga prilli, ekuivalent me rreth 2.4% të kërkesës globale.
Analisti i Rystad, Jorge Leon, komentoi: “Fuçitë mund të jenë të vogla, por mesazhi është i madh. Rritja ka më shumë të bëjë me sinjalizimin – OPEC+ po i jep përparësi pjesës së tregut edhe nëse rrezikon çmime më të ulëta.”
OPEC+, që përfshin vendet e eksportit të naftës plus Rusinë dhe aleatë të tjerë, e pati të lehtë të rrisë prodhimin gjatë verës kur kërkesa ishte e lartë, por testi i vërtetë do të vijë në tremujorin e katërt, me ngadalësimin e kërkesës së parashikuar. Grupi theksoi se ruan opsionet për të përshpejtuar, ndaluar ose ndryshuar ritmin e rritjes në takimet e ardhshme, me një seancë të planifikuar më 5 tetor.
Kapacitete të reja dhe sfida për tregun
Rritjet e këtij viti ndodhin ndërsa Arabia Saudite përpiqet të ndëshkojë mbiprodhimin e anëtarëve të tjerë, si Kazakistani, dhe Emiratet e Bashkuara Arabe kanë ndërtuar kapacitete të reja dhe kërkuar objektiva më të larta. Shtetet e Bashkuara gjithashtu ushtruan presion politik për të rritur prodhimin dhe ulur çmimet e brendshme të benzinës.
Megjithëse rritjet e prodhimit kanë sjellë një ulje prej rreth 15% të çmimeve këtë vit, duke ulur fitimet e kompanive të naftës dhe shkaktuar shkurtime të vendeve të punës, çmimet mbeten rreth 65 dollarë për fuçi, të mbështetura nga sanksionet perëndimore ndaj Rusisë dhe Iranit.
Shumica e anëtarëve të OPEC+ janë afër kapacitetit të tyre, duke e lënë Arabinë Saudite dhe Emiratet e Bashkuara të afta të rrisin më shumë prodhimin në treg, sipas analistëve. Para marrëveshjes së së dielës, grupi kishte dy shtresa shkurtimesh: 1.65 milion fuçi në ditë nga tetë anëtarët dhe një tjetër prej 2 milion fuçish në ditë nga i gjithë grupi deri në fund të vitit 2026.
Ky vendim refleton një qasje të kujdesshme të OPEC+, duke synuar stabilitetin e tregut dhe rifitimin e pjesës së tregut pa e rrezikuar shumë nivelin aktual të çmimeve.