Një operacion i sofistikuar ushtarako-inteligjent i ndërmarrë nga Izraeli ka tronditur thellë strukturat ushtarake dhe bërthamore të Iranit, duke i shkaktuar dëme të konsiderueshme. Sulmi, i zhvilluar gjatë natës me dronë të kontrabanduar dhe avionë luftarakë, është përshkruar si kulminacion i një fushate të planifikuar ndër vite nga shërbimi sekret izraelit, Mossad, në bashkëpunim me ushtrinë izraelite.
Operacioni u drejtua nga inteligjenca njerëzore dhe artificiale, dhe rezultoi me goditje të sakta mbi objektiva të nivelit të lartë iranian, përfshirë sisteme raketore, qendra mbrojtjeje ajrore, qendra bërthamore si dhe eliminimin e figurave kyçe ushtarake dhe shkencëtarëve bërthamorë.
Sulm surprizë, në prag të bisedimeve me SHBA-në
Zyrtarë izraelitë, të cituar nga agjencia Associated Press, thanë se operacioni u nis në një moment të papritur për Iranin, pikërisht kur Teherani ishte i angazhuar në bisedime me Shtetet e Bashkuara për programin bërthamor. Vetëm dy ditë para rundit të gjashtë të negociatave në Oman, kryeministri Benjamin Netanyahu urdhëroi nisjen e operacionit të koduar “Luani në ngritje”.
Sipas burimeve të sigurisë, presidenti amerikan i asaj kohe, Donald Trump, ishte informuar për operacionin.
Targetimi i infrastrukturës strategjike
Operacioni goditi objektiva thelbësore, përfshirë baza raketore dhe pajisje për transportimin dhe nisjen e raketave. Gjenerali iranian Hossein Salami, udhëheqës i Gardës Revolucionare, dhe shefi i shtabit të ushtrisë, gjenerali Mohammad Bagheri, raportohet se janë vrarë në sulme të koordinuara, krahas së paku tetë anëtarëve të tjerë të Gardës.
Dronët dhe armët me precizion të lartë ishin kontrabanduar brenda Iranit përmes makinave dhe ishin vendosur afër bazave ushtarake, çka ka lehtësuar goditjen direkte ndaj objektivave kritike.
Roli i inteligjencës artificiale dhe njerëzore
Burime të inteligjencës izraelite kanë konfirmuar se përzgjedhja e shënjestrave u bë përmes analizës së të dhënave të shumta të mbledhura nga agjentë dhe nga sistemet e inteligjencës artificiale. Modelet AI, të bazuara në teknologjinë amerikane, u përdorën për të analizuar sjelljet, lëvizjet dhe komunikimet e armiqve, një metodë që Izraeli e ka përdorur edhe në përplasjet me Hamasin dhe Hezbollahun.
Lista e objektivave përfshinte udhëheqës të Gardës Revolucionare, shkencëtarë bërthamorë dhe struktura kritike të mbrojtjes ajrore.
Konfirmime dhe reagime
Ish-drejtoresha e kërkimeve në Mossad, Sima Shine, ka konfirmuar bazën e operacionit, duke e cilësuar si “rezultat i shumë viteve punë të Mossadit për të neutralizuar rrezikun bërthamor iranian”.
Ndërkohë, Irani ka reaguar duke përforcuar retorikën kundër Izraelit dhe duke paralajmëruar hakmarrje, ndonëse kapaciteti i tij u dobësua ndjeshëm pas sulmit. Shefi i policisë shtetërore iraniane deklaroi se ishin zbuluar shumë pajisje të huaja, përfshirë dronë taktikë, duke fajësuar “tradhtarë të brendshëm” për bashkëpunim me agresorët.
Një përshkallëzim me pasoja të gjera
Ekspertë të sigurisë paralajmërojnë se ky sulm paraqet një nivel të ri përshkallëzimi në tensionet Izrael-Iran, duke ngritur pikëpyetje të mëdha për stabilitetin në Lindjen e Mesme dhe të ardhmen e dialogut diplomatik mbi programin bërthamor të Teheranit.
Sipas analistëve, ky ishte një nga operacionet më të mëdha të fshehta që Izraeli ka ndërmarrë kundër Iranit – një përzierje e fuqishme mes teknologjisë së avancuar, spiunazhit klasik dhe vendosmërisë politike për të parandaluar krijimin e një bombe bërthamore në duart e Teheranit.
Përgatiti: Redaksia / Bazuar në burime nga Associated Press & REL
