Për më shumë se një dekadë, Xi Jinping ka formësuar Kinën si një udhëheqës autoritar, duke konsoliduar pushtetin dhe riformësuar politikën e brendshme dhe të jashtme të vendit. Nga spastrimet antikorrupsion te modernizimi i ushtrisë dhe politika e ashpër e jashtme, epoka e Xi-t ka ridefinuar rolin e Kinës në skenën globale. Por ndërsa Xi, tashmë 72 vjeç, afrohet drejt fundit të udhëheqjes së tij, çështja e trashëgimisë politike po hedh hije mbi të ardhmen e Partisë Komuniste Kineze (PKK) dhe stabilitetin global. Kjo analizë eksploron dinamikat e kësaj tranzicioni dhe implikimet për Kinën dhe botën.
Epoka e Xi Jinping: Një Transformim i Thellë
Që nga marrja e pushtetit në 2012, Xi ka ndërtuar një regjim të fortë. Ai ka eliminuar rivalët përmes fushatave antikorrupsion, ka shtypur shoqërinë civile dhe ka forcuar kontrollin shtetëror mbi ekonominë. Në politikën e jashtme, ai ka ndjekur një qasje agresive, me stërvitje ushtarake në Ngushticën e Tajvanit, zgjerim në Detin e Kinës Jugore dhe afrim me Rusinë, pavarësisht luftës në Ukrainë. Diplomatët “luftëtarë ujqër” të Xi-t fillimisht sfiduan kritikët e huaj, para se të zbuten nga vetë ai. Kjo epokë ka sjellë stabilitet të brendshëm, por edhe tensione të reja ndërkombëtare.
Sfida e Trashëgimisë Politike
Trashëgimia politike është një moment kritik për çdo regjim autoritar, dhe PKK-ja nuk bën përjashtim. Historia e Kinës tregon se tranzicionet e pushtetit shpesh shoqërohen me tensione dhe konflikte. Kur Xi mori pushtetin nga Hu Jintao, thashethemet për grushte shteti dhe rivalitete të ashpra, si rënia e Bo Xilai, tronditën elitën politike. Tani, ndërsa Xi përballet me fundin e karrierës së tij, zgjedhja e pasardhësit do të përcaktojë drejtimin e Kinës për dekada.
Xi mund të ketë vite në dispozicion, por çështja e trashëgimisë tashmë ndikon në vendimet politike. Mao Ce Dun, i fiksuar pas ruajtjes së idealit revolucionar, shkaktoi trazira me Revolucionin Kulturor. Xi, në mënyrë të ngjashme, do të kërkojë një pasardhës që të vijojë axhendën e tij nacionaliste dhe autoritare, por gjetja e një figure të tillë është e ndërlikuar. Pasardhësi duhet të ketë mbështetjen e ushtrisë dhe të mbijetojë rivalitetet brenda PKK-së, ku spastrimet e Xi-t kanë dobësuar elitat alternative.
Roli i Ushtrisë Çlirimtare Popullore (PLA)
Historia e Kinës tregon se Ushtria Çlirimtare Popullore (PLA) luan një rol vendimtar në tranzicionet e pushtetit. Mao mbështetej te gjeneralët besnikë për të mbrojtur trashëgimtarin e tij, Hua Guofeng, por ky i fundit u rrëzua kur Deng Xiaoping fitoi mbështetjen ushtarake. Xi, me lidhje të forta me PLA-në, ka riorganizuar ushtrinë për të siguruar besnikërinë e saj. Pasardhësi i tij do të ketë nevojë për lidhje të ngjashme për të shmangur sfidat nga rivalët civilë.
PLA nuk merr kontroll të drejtpërdrejtë, por vepron si një “krijues mbretërish” në prapaskenë. Për shembull, Deng e forcoi pasardhësin e tij Jiang Zemin duke promovuar aleatin ushtarak Liu Huaqing në poste të larta. Xi mund të ndjekë një strategji të ngjashme, duke emëruar pasardhësin e tij në role si kreu i sekretariatit të partisë ose nënkryetar i Komisionit Qendror Ushtarak për të ndërtuar besueshmëri.
Kandidatët dhe Dilemat e Trashëgimisë
Zgjedhja e pasardhësit është plot sfida. Një kandidat i fortë mund të kërcënojë vetë Xi-në, ndërsa një i dobët mund të dështojë të mbajë pushtetin. Aktualisht, asnjë anëtar i Komitetit të Përhershëm të Byrosë Politike nuk duket si zgjedhje ideale. Kryeministri Li Qiang, 66 vjeç, mund të jetë një kandidat natyral, por mosha e tij e bën të papërshtatshëm për një udhëheqje afatgjatë. Cai Qi dhe Ding Xuexiang, gjithashtu, janë të moshuar ose u mungon përvoja e nevojshme administrative. Chen Jining, sekretari i partisë në Shangai, është një kandidat premtues, por mungesa e tij në Komitetin e Përhershëm mund të vonojë ngritjen e tij.
Nëse Xi zgjedh një kandidat të papritur ose anashkalon elitat aktuale, mund të krijojë pakënaqësi dhe tensione brenda partisë. Historia e Hua Guofeng dhe rrëzimi i tij nga Deng tregon rreziqet e një pasardhësi të dobët. Për më tepër, një tranzicion i trazuar mund të destabilizojë ekonominë e dytë më të madhe në botë dhe të ndikojë në marrëdhëniet globale, veçanërisht me Tajvanin.
Implikimet për Politikën e Jashtme
Trashëgimia e Xi-t mund të ndikojë në vendimet e tij për Tajvanin. Ai ka urdhëruar PLA-në të jetë gati për një fushatë të mundshme deri në 2027, si pjesë e vizionit të tij për “përtëritjen kombëtare”. Megjithatë, një pushtim i Tajvanit mbart rreziqe të mëdha, nga sanksionet ekonomike te dështimi ushtarak, që mund të dëmtojë trashëgiminë e Xi-t. Për më tepër, politizimi i vlerësimeve të inteligjencës gjatë tranzicionit mund të çojë në vendime të gabuara, siç ndodhi me pushtimin e Vietnamit në 1979, i cili dështoi për shkak të keqllogaritjeve të Dengut.
Rekomandime për Perëndimin
Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tyre duhet të shmangin ndërhyrjen në procesin e trashëgimisë së Kinës, pasi kjo mund të nxisë reagime nacionaliste dhe të përkeqësojë tensionet. Në vend të kësaj, ata duhet të monitorojnë nga afër dinamikat e brendshme dhe të përgatiten për skenarë të ndryshëm, nga një tranzicion i qetë te një luftë e brendshme për pushtet. Historia e PKK-së tregon se pasardhësit shpesh sjellin korrigjime të kursit, siç ndodhi me Dengun pas Maos. Një udhëheqës më i moderuar mund të zbusë politikat nacionaliste të Xi-t, duke ofruar mundësi për dialog dhe bashkëpunim.
Përfundim
Çështja e trashëgimisë së Xi Jinping do të formësojë të ardhmen e Kinës dhe stabilitetin global. Ndërsa PKK-ja përballet me sfidën e zgjedhjes së një pasardhësi, tensionet e brendshme dhe roli i ushtrisë do të jenë vendimtare. Një tranzicion i suksesshëm kërkon një pasardhës me lidhje të forta ushtarake dhe mbështetje të gjerë brenda partisë. Për botën, kjo periudhë e pasigurisë ofron si rreziqe ashtu edhe mundësi për një Kinë më të hapur dhe më pak konfrontuese.
