Një ekip studiuesish të Universitetit Penn State ka zhvilluar një teknologji të re që kombinon radarët me valë milimetrike dhe inteligjencën artificiale për të përgjuar thirrjet telefonike nga një distancë deri në tre metra. Ky zbulim ka ngjallur shqetësime serioze për privatësinë, pasi tregon se edhe dridhjet më të vogla nga kufjet e një telefoni mund të zbulojnë biseda të tëra.
Sistemi funksionon duke kapur dridhjet e lehta të shkaktuara nga zëri gjatë një telefonate dhe më pas i transkripton ato me ndihmën e një modeli të modifikuar të njohjes së të folurit, bazuar në Whisper, një program me burim të hapur i zhvilluar nga OpenAI. Edhe pse saktësia mesatare e transkriptimit arrin rreth 60% për një fjalor deri në 10,000 fjalë, studiuesit paralajmërojnë se edhe përputhjet e pjesshme të fjalëve kyçe mund të komprometojnë informacione të ndjeshme.
Në një projekt të vitit 2022, i njëjti ekip kishte arritur 83% saktësi për një grup prej vetëm 10 fjalësh të paracaktuara. Kërkimi i fundit shënon një hap përpara, duke mundësuar transkriptim të vazhdueshëm, edhe pse me saktësi më të ulët për shkak të kompleksitetit të të dhënave të radarit.
“Kur flasim në celular, dridhjet që kalojnë përmes kufjes përhapen në të gjithë telefonin,” shpjegon Suryoday Basak, autori kryesor i studimit. “Nëse këto dridhje kapen nga radarë të largët dhe përpunohen nga inteligjenca artificiale, mund të rikonstruktohet një pjesë e konsiderueshme e bisedës.”
Për testimin, sensori i radarit u vendos tre metra larg pajisjes, duke matur lëvizjet mikroskopike të sipërfaqes së saj. Më pas, të dhënat u futën në modelin e përshtatur të Whisper, i cili u ritrajnua pjesërisht për të përmirësuar performancën mbi sinjalet e radarit.
Sipas bashkautorëve, edhe pse kjo teknologji është ende larg përdorimit masiv, rreziqet janë të dukshme. “Edhe nëse nuk arrin të transkriptojë çdo fjalë, sistemi mund të nxjerrë fjalë kyçe dhe, i kombinuar me kontekstin, të zbulojë përmbajtjen e një bisede,” tha Mahanth Gowda, profesor i asociuar në Penn State.
Studimi, i financuar nga Fondacioni Kombëtar i Shkencës i SHBA-së, synon të paralajmërojë publikun dhe industrinë për dobësitë e mundshme të komunikimit zanor. Studiuesit po punojnë tashmë për të gjetur masa mbrojtëse që mund të parandalojnë përdorimin e kësaj teknologjie nga aktorë keqdashës.
Mesazhi kryesor i tyre: ndërsa inteligjenca artificiale dhe pajisjet pa tel avancojnë me shpejtësi, edhe sinjalet më të vogla të pajisjeve tona mund të kthehen në burim informacioni të paautorizuar.