Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ishte i ftuar special në ceremoninë e hapjes së festivalit të famshëm “Herrenchiemsee Festspiele”, që u zhvillua në pallatin mbretëror Herrenchiemsee në Bavari, ku mbajti një fjalim të thellë filozofik e politik, të mbushur me simbole dhe mesazhe për shpirtin e Europës.
“Europa nuk është thjesht një treg apo parlament, por një civilizim”
Në fjalimin e tij përballë personaliteteve të larta politike dhe kulturore gjermane, Rama u ndal te simbolika e pallatit të ndërtuar nga mbreti bavarez Ludvig II, për të cilin tha se nuk sundoi me dekrete, por me ëndrra:
“Ludvigu zgjodhi shpirtin, jo shpatën. Dhe ashtu u bë romantiku i fundit i madh i pushtetit”, deklaroi Rama, duke e lidhur mesazhin e mbretit vizionar me nevojën për një Europë që mbështetet te bukuria, arti dhe shpirti, përballë sfidave të kohës.
Mesazh për Europën bashkëkohore: “Le ta mbrojmë shpirtin e saj në rrugët tona e në ëndrrat e fëmijëve”
Rama kritikoi edhe burokratizimin dhe cinizmin që, sipas tij, po e zbehin frymën e bashkimit europian, duke thënë se festivale si ky në Herrenchiemsee janë “forma rezistence” ndaj shndërrimit të kulturës në dekor dhe humbjes së shpirtit europian.
“Europa që unë ëndërroj nuk është ajo ku flasim të gjithë një gjuhë apo besojmë të njëjtën gjë. Është ajo ku një mbret që shkonte pas bukurisë mund t’i flasë një kryeministri të kohëve moderne – dhe të bien dakord.”
Nga kujtimet personale te mesazhet historike
Rama rrëfeu edhe përvojën e tij si fëmijë në Shqipërinë komuniste, ku ndalimi i muzikës dhe kulturës perëndimore nuk e ndali shpirtin e artit:
“E mbaj mend herën e parë që pashë ‘Ludëig’ të Viscontit, bardhë e zi, në një televizor ilegal të kapur me tel rrobash. Ai film më la gjurmë si qytetar i ardhshëm i Europës që nuk e kisha parë, por që e besoja.”
Një falënderim për Bavarinë: “Qëndroi e hapur kur ne ishim të mbyllur”
Në fund të fjalës së tij, Kryeministri shqiptar përmendi vizitën e guximshme të Franz Josef Strauss në Shqipërinë e izoluar të vitit 1984 si një gjest që nuk duhet harruar:
“Bavaria i zgjati dorën një vendi që nuk dinte si ta pranonte. Sot ajo dorë ndihet ende. Shqipëria është e hapur dhe mirënjohëse.”
Rama mbylli fjalimin me një thirrje të pazakontë, por domethënëse:
“Le të jemi siç ishte Ludvigu – pak të çmendur. Të çmendur sa për të besuar në bukuri. Të çmendur mjaft për ta mbrojtur atë. Të çmendur për ta bërë sërish zemrën e Europës.”
🔗 Burimi: Kryeministria e Shqipërisë / Herrenchiemsee Festspiele
