Më shumë se 40 muaj pas nisjes së agresionit në Ukrainë, lufta e Rusisë vazhdon me intensitet të lartë, ndërsa Moska përpiqet të ruajë përparësinë me ndihmën e mijëra vullnetarëve të rekrutuar përmes ofertave financiare joshëse. Por situata po ndryshon.
Së fundmi, disa rajone në Rusi kanë nisur të ulin ndjeshëm shpërblimet që u ofrohen rekrutëve të rinj, një shenjë e qartë e presioneve buxhetore dhe e rënies së kapacitetit për të mbajtur ritmin e mobilizimit. Vetëm gjatë javëve të fundit, së paku pesë rajone kanë bërë shkurtime të konsiderueshme.
Rajoni i fundit që iu bashkua këtij trendi është Bashkortostani, ku më 5 qershor shpërblimi për rekrutët e rinj u përgjysmua nga 1.6 milion në 1 milion rubla – rreth 12.620 dollarë. Edhe kryeqyteti rajonal, Ufa, ka ulur vlerën e shpërblimit të vet për rekrutim.
Rekrutimi: Një makinë e shtrenjtë ushtarake
Përmes kombinimit të shpërblimeve rajonale dhe financimeve nga Ministria e Mbrojtjes, Rusia ka shpenzuar deri në 24 milionë dollarë në ditë për të rekrutuar ushtarë, sipas Institutit Gjerman për Çështje Ndërkombëtare dhe Siguri në Berlin. Vetëm në fillim të vitit 2025, çdo ditë janë regjistruar 1.000–1.500 burra për të luftuar.
Në disa zona, shpërblimet për rekrutët tejkaluan një vit pagë, duke ndryshuar rrënjësisht ekonominë familjare dhe rritur mbështetjen për luftën. Por me rënien e fondeve, kjo mbështetje mund të vihet në dyshim.
Ekspertët e lidhin uljen e shpërblimeve me vështirësitë ekonomike të qeverive rajonale. “Kjo është një pasojë e drejtpërdrejtë e kufizimeve buxhetore dhe, ndoshta, e një nevoje më të ulët për rekrutë të rinj”, thotë një ekonomist nga Bashkortostani për Radion Evropa e Lirë, duke kërkuar të mbetet anonim.
Një luftë me kosto të lartë njerëzore dhe financiare
Pavarësisht humbjeve masive – që llogaritet të arrijnë mbi 1 milion të vrarë ose të plagosur deri në verën e këtij viti – rekrutimi nuk ka ndaluar. Nga frika e pakënaqësisë popullore, Kremlini ka shmangur shpalljen e mobilizimit të përgjithshëm, duke përdorur në vend të tij kompani mercenare, të burgosur të rekrutuar dhe fushata të organizuara në nivel lokal me pagesa të majme.
Rajonet si Samara, Jamal-Nenets dhe Nizhni Novgorod gjithashtu kanë reduktuar shpërblimet. Në Samara, një nga rajonet me pagesat më të larta, shpërblimi ra nga 3.6 milion rubla (45.430 dollarë) në 2.1 milion rubla (26.500 dollarë) që nga fundi i shkurtit.
Një ekonomi e luftës me pasojë inflacion dhe norma të larta interesi
Përkundër sanksioneve perëndimore që synonin të godisnin ekonominë ruse, Kremlini ka arritur ta mbajë ekonominë funksionale përmes të ardhurave nga eksporti i naftës dhe gazit. Megjithatë, kjo ka ardhur me kosto të mëdha.
Investimet në industrinë ushtarake dhe rekrutimin masiv kanë rritur inflacionin dhe kanë detyruar bankën qendrore të rrisë normat e interesit. Si pasojë, qytetarët rusë përballen tani me kosto më të larta jetese dhe vështirësi për të marrë kredi.
Rritja ekonomike e Rusisë, sipas disa parashikimeve evropiane, pritet të ngadalësohet këtë vit në 1.7% – 2%, një tregues i efektit të luftës mbi ekonominë civile.
Fund i afërt i fushatës së rekrutimit?
Abbas Gallyamov, analist politik dhe ish-këshilltar i Putinit, thotë se ulja e shpërblimeve është tregues i një problemi më të thellë. “Po u mbarojnë fondet,” shprehet ai për Radion Evropa e Lirë.
Ndërsa lufta vazhdon dhe burimet e brendshme shterojnë, mbetet për t’u parë nëse Kremlini do të jetë në gjendje të mbajë ritmin aktual të rekrutimit – apo nëse pakënaqësia popullore do të rritet bashkë me faturën e luftës.