Zëvendësshefi i stafit të Shtëpisë së Bardhë, Stephen Miller, ka akuzuar publikisht Indinë për financimin indirekt të luftës së Rusisë në Ukrainë, duke blerë sasi të mëdha të naftës nga Moska. Në një intervistë për Fox News, Miller deklaroi se është “e papranueshme” që India të vazhdojë importin e naftës ruse në kushtet kur Perëndimi po përpiqet të ndëshkojë financiarisht Kremlinin.
“Presidenti Trump ka qenë shumë i qartë: nuk është e pranueshme që India të financojë këtë luftë përmes blerjes së naftës nga Rusia”, theksoi Miller. Ai shtoi se India, pas Kinës, është konsumatori më i madh i naftës ruse, duke siguruar mbi 30% të karburantit të saj nga Moska – një rritje drastike krahasuar me vetëm 1% para fillimit të luftës në vitin 2022.
Deklarata e Miller vjen në një kohë kur administrata Trump ka vendosur tarifa shtesë prej 25% mbi disa produkte indiane dhe ka paralajmëruar masa të mëtejshme ndëshkuese nëse India nuk ndalon blerjen e armëve dhe naftës nga Rusia. “Është befasuese për shumë njerëz të kuptojnë se India dhe Kina janë praktikisht aleate në këtë aspekt – të dyja janë blerësit më të mëdhenj të naftës ruse”, u shpreh Miller.
Pavarësisht kritikave, ai e zbuti tonin duke përmendur marrëdhënien “të jashtëzakonshme” mes Donald Trump dhe kryeministrit indian Narendra Modi. Edhe vetë Trump, në platformën e tij Truth Social, kishte shprehur javën e kaluar se “India është miku ynë”, por njëkohësisht e kritikoi për faktin se mbetet një nga klientët më të mëdhenj të energjisë dhe armëve ruse.
India sfidon paralajmërimet
Nga ana tjetër, autoritetet indiane kanë bërë të ditur se nuk do të ndryshojnë qëndrim. Burime nga qeveria indiane konfirmuan për Reuters se importet e naftës nga Rusia do të vazhdojnë, pavarësisht kërcënimeve nga SHBA. Ministria e Punëve të Jashtme e Indisë theksoi se marrëdhënia me Rusinë është “e qëndrueshme dhe e testuar nga koha” dhe nuk duhet gjykuar nga prizmi i vendeve të treta.
Statistikat tregojnë se importet e Indisë nga Rusia janë rritur ndjeshëm që nga fillimi i luftës në Ukrainë. Nga vetëm 68 mijë fuçi në ditë në janar 2022, importet janë rritur në mbi 2 milion fuçi në maj 2023, duke e bërë Rusinë furnizuesin kryesor të naftës për Indinë, sipas të dhënave të Kpler.
Rusia mbetet gjithashtu një nga furnizuesit kryesorë të pajisjeve ushtarake për Forcat e Armatosura të Indisë. Sipas raportit të Institutit Ndërkombëtar për Kërkime të Paqes në Stokholm (SIPRI), Rusia vijon të mbajë pozitën kryesore në eksportin e armatimeve drejt Indisë.
Analistët: Trump synon presion mbi të dy palët
Disa analistë politikë vlerësojnë se retorika e ashpër e administratës Trump mund të jetë pjesë e një strategjie për të rritur presionin ndaj Rusisë për një marrëveshje paqeje, ndërsa të tjerë e shohin si përpjekje për të detyruar Indinë të rreshtohet me Perëndimin në konfliktin ukrainas.
Trump ka paralajmëruar se nëse Moska nuk arrin një marrëveshje paqeje, ai do të vendosë tarifa deri në 100% ndaj çdo vendi që blen naftë ruse – një paralajmërim i qartë për partnerët tregtarë të Rusisë, përfshirë Indinë.
Në fund të ditës, duket se marrëdhëniet midis dy fuqive më të mëdha demokratike në botë – SHBA-së dhe Indisë – po testohen nga dinamika komplekse gjeopolitike, energjetike dhe ekonomike që lindin nga lufta në Ukrainë dhe aleancat e reja ndërkombëtare si BRICS.
