Nga mëngjesi i sotëm ka hyrë në fuqi një ndalim i ri i hyrjes në Shtetet e Bashkuara për shtetasit e 12 vendeve, pas një dekreti të nënshkruar javën e kaluar nga presidenti amerikan Donald Trump. Ky vendim, që rikthen në vëmendje politikat e forta të imigracionit të administratës së tij të parë, është justifikuar si masë për “mbrojtjen e sigurisë kombëtare” dhe “parandalimin e hyrjes së terroristëve të huaj”.
Vendet e prekura nga ndalimi janë: Afganistani, Mianmari, Çadi, Kongo-Brazavili, Guinea Ekuatoriale, Eritrea, Haiti, Irani, Libia, Somalia, Sudani dhe Jemeni. Sipas autoriteteve amerikane, këto shtete nuk kanë sisteme efektive për kontrollin e udhëtarëve dhe një pjesë e mirë e qytetarëve të tyre qëndrojnë ilegalisht në SHBA edhe pasi u skadon viza.
Përveç ndalimit të hyrjes, dekreti i presidentit Trump vendos kufizime të reja për dhënien e vizave për shtetasit e shtatë vendeve të tjera: Burundi, Kuba, Laosi, Sierra Leone, Togo, Turkmenistani dhe Venezuela.
Dekreti i ri kujton masat e njohura si “Ndalimi për Myslimanët” (Muslim Ban) të vitit 2017, që shkaktuan polemika dhe protesta masive. Katër vende janë të përfshira në të dy listat: Irani, Libia, Sudani dhe Jemeni.
“Si president, është detyra ime të mbroj sigurinë e popullit amerikan dhe interesin kombëtar,” deklaroi Trump, duke përmendur si shembull një sulm të ndodhur më 1 qershor në Kolorado, ku një egjiptian me vizë të skaduar plagosi 12 persona gjatë një tubimi hebre. Edhe pse Egjipti nuk është pjesë e listës, ngjarja është përdorur për të ilustruar “rreziqet nga hyrjet e pakontrolluara”.
Reagimet ndërkombëtare ndaj dekretit nuk kanë munguar. Zyrtarë të Kombeve të Bashkuara dhe Amnesty International kanë shprehur shqetësime për bazën ligjore dhe natyrën selektive të ndalimit. Volker Türk, Komisioneri i Lartë i OKB-së për të Drejtat e Njeriut, tha se masa është “e gjerë, e paqartë dhe potencialisht në kundërshtim me të drejtën ndërkombëtare”.
Ndërkohë, Bashkimi Afrikan paralajmëroi për ndikime të rënda në marrëdhëniet diplomatike dhe ekonomike me vendet e përfshira. Çadi, një nga shtetet në listë, ka reaguar me masa reciproke duke pezulluar përkohësisht vizat për shtetasit amerikanë.
Në skenën e brendshme politike, vendimi është pritur me kritika të ashpra nga demokratët. Kongresistja iraniano-amerikane Yasamin Ansari shkroi në X (ish-Twitter): “E njoh dhimbjen që sjellin ndalimet ksenofobike të Trump-it, sepse familja ime është prekur. Do ta luftojmë me gjithë fuqinë tonë.”
Sipas dekretit, disa kategori do të kenë përjashtim, përfshirë diplomatët dhe ata që udhëtojnë për arsye të lidhura me interesin kombëtar të SHBA-së.
Ndalimi i ri rrezikon të thellojë ndarjet politike në SHBA dhe të nxisë protesta të reja, në një klimë elektorale tashmë të tensionuar përpara zgjedhjeve presidenciale të 2026-ës.
