Sipas raportit vjetor të NATO-s për vitin 2024, shpenzimet për mbrojtje të shteteve anëtare të aleancës janë dyfishuar krahasuar me vitin 2023, duke shënuar një rritje të madhe në buxhetet ushtarake, veçanërisht në Evropën Lindore dhe të Veriut. Nga 32 shtetet anëtare të NATO-s, 22 prej tyre arritën objektivin e shpenzimeve të mbrojtjes prej dy përqind të PBB-së në vitin 2024, dy herë më shumë se në vitin 2023, kur vetëm 11 shtete e arritën këtë objektiv.
Polonia, për herë të parë, ka tejkaluar katër përqind të PBB-së së saj për mbrojtje, duke u bërë lider i aleancës në këtë aspekt. Shtetet e Bashkuara dhe shtetet baltike – Estonia, Lituania dhe Letonia – gjithashtu shpenzuan më shumë se tre përqind të PBB-së së tyre për mbrojtje.
Në raportin vjetor, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, theksoi se investimet në mbrojtje dhe forcimi i parandalimit të NATO-s janë të domosdoshme, duke përmendur gjithashtu mbështetje të shtuar për Ukrainën dhe rritjen e shpenzimeve totale të të gjithë anëtarëve të aleancës me 20 përqind, nga 1,180 miliardë dollarë në 1,303 miliardë dollarë.
Megjithatë, disa shtete, përfshirë Slloveninë, ende nuk kanë arritur të përmbushin objektivin e NATO-s. Sllovenia shpenzoi vetëm 1.37 përqind të PBB-së së saj për mbrojtje, duke dështuar të arrijë targetin e dy përqindëshit, një trend që ka vazhduar edhe në vitet e mëparshme.
Kufiri i Shpenzimeve dhe Kritikët
Kritikat për shpenzimet e mbrojtjes të shteteve anëtare janë ngritur gjithashtu nga presidenti i SHBA-së, Donald Trump. Ai ka theksuar se kufiri minimal për shpenzimet e mbrojtjes duhet të rritet në pesë përqind të PBB-së dhe ka paralajmëruar se mund të refuzojë ndihmën për shtetet që nuk ndajnë fonde të mjaftueshme për mbrojtjen e tyre. Ky mesazh pritet të jetë në fokus të samitit të NATO-s që do të mbahet në qershor në Hagë.
