Trëndafili i Egër: Thesari i Vjeshtës për Shëndetin tuaj

Trëndafili i egër, i njohur edhe si rosa canina, piqet nga fillimi i shtatorit deri në mesin e nëntorit, duke e bërë vjeshtën kohën ideale për të mbledhur frutat e tij të kuqe të pasur me vlera ushqyese. Këto manaferra përmbajnë më shumë vitaminë C se limonët, portokallet dhe specat e kuq të marrë së bashku. Studimet kanë vërtetuar se përmbajtja e vitaminës C në trëndafilin e egër mbetet e qëndrueshme edhe pas gatimit, madje disa sugjerojnë se mund të rritet. Megjithatë, pas një viti ruajtjeje, sasia e vitaminës C në frutat e thata mund të reduktohet deri në një të katërtën e vlerës fillestare.

Ku ta gjeni trëndafilin e egër?

Trëndafili i egër rritet në mjedise të ndryshme, si përgjatë gardheve, rrugëve, skajeve të pyjeve, kullotave, zonave karstike dhe kopshteve. Kjo bimë kaçubore, rreth 2 metra e lartë, ka degë me gjemba, gjethe vezake me skaje të dhëmbëzuara dhe lule të mëdha me ngjyrë të bardhë-rozë. Fruti i saj është një kokërr e kuqe vezake, me shije të ëmbël dhe të thartë, e mbushur me qime të imëta. Lulëzon gjatë qershorit dhe korrikut, kur mblidhen lulet, ndërsa frutat piqen dhe mblidhen në vjeshtë.

Për të mbledhur frutat në kohën e duhur, ato duhet të jenë të pjekura, por jo plotësisht të buta. Shmangni frutat e papjekura, të forta dhe jeshile, si dhe ato tepër të pjekura, me ngjyrë blu-të kuqe, të cilat humbasin vetitë medicinale. Mbledhja bëhet në mot të thatë dhe frutat përpunohen ose thahen menjëherë pas vjeljes. Për përgatitje, frutat pastrohen nga kërcelli, priten përgjysmë për të hequr qimet dhe farat, dhe thahen në temperaturë rreth 40°C. Pas tharjes, frutat mund të copëtohen, duke ruajtur një nuancë të kuqërremtë. Frutat e djegura duhet të hidhen, pasi nuk janë të përshtatshme për përdorim.

Si të ruani çajin e trëndafilit të egër?

Për të ruajtur vetitë medicinale dhe shijen e çajit të trëndafilit të egër, ruajeni në një vend të freskët, të thatë dhe të errët, larg lagështirës dhe aromave të forta. Përdorni enë qelqi, porcelani ose kallaji të mbyllura mirë për të minimizuar kontaktin me ajrin dhe për të zgjatur freskinë e tij.

Luftëtar natyral kundër gripit dhe ftohjes

Trëndafili i egër është një burim i pasur i lëndëve ushqyese, duke përfshirë natrium, tanine, flavonoide, vitaminë P, vitaminë K, rreth 1600 mg % vitaminë C, 12-18 mg % vitaminë A, 0.02 mg % vitaminë B2, vitaminë B1, acide malike dhe citrike, vajra esenciale, sheqer, pektinë, vanilinë dhe dekstrinë. Këto përbërës e bëjnë atë një aleat të fuqishëm për shëndetin e traktit tretës dhe parandalimin e shumë sëmundjeve. Konsumi i rregullt i çajit të trëndafilit të egër siguron sasinë optimale të vitaminës C, duke forcuar imunitetin dhe duke mbrojtur trupin nga ftohjet dhe infeksionet gjatë dimrit.

Çaji i trëndafilit të egër është një nga mënyrat më efektive dhe ekonomike për të marrë acid askorbik, duke e bërë trupin më rezistent ndaj viruseve të stinës së ftohtë. Përveç kësaj, ai ofron një sërë përfitimesh shëndetësore, duke e bërë atë një pije të pazëvendësueshme për mirëqenien e përgjithshme.

Përfitimet shëndetësore të çajit të trëndafilit të egër

• Zbut radikalet e lira: Redukton dëmtimin oksidativ në qeliza.

• Anti-inflamator: Ndihmon në trajtimin e infeksioneve të traktit urinar dhe pastron traktin respirator, duke lehtësuar frymëmarrjen.

• Parandalon ftohjet dhe viruset: Falë përmbajtjes së lartë të vitaminave, forcon imunitetin.

• Anti-plakje: Parandalon plakjen e indeve dhe stimulon rigjenerimin qelizor.

• Mbështet shëndetin kardiovaskular: Polifenolet mbrojnë nga sëmundjet e zemrës dhe përmirësojnë qarkullimin.

• Pastron gjakun: Ndihmon në detoksifikimin e organizmit dhe zbut të përzierat.

• Ndihmon tretjen: Lehtëson problemet me diarrenë dhe përmirëson shëndetin e traktit tretës.

• Efekt qetësues: Redukton stresin dhe nxit relaksimin.

• Për lëkurën dhe kockat: Forcon indet dhe mbështet shëndetin e lëkurës, muskujve dhe kockave.

• Parandalon dhimbjet e dhëmbëve: Kontribuon në shëndetin oral.

• Mbështet shëndetin e veshkave: Ndihmon në eliminimin e gurëve në veshka dhe fshikëz.

Kujdes: Personat me probleme kardiake duhet të tregojnë kujdes dhe të mos teprojnë me konsumin e çajit të trëndafilit të egër, pasi sasi të mëdha mund të shkaktojnë efekte anësore.

Përgatitja e çajit të trëndafilit të egër

Çaji mund të përgatitet nga frutat, farat, petalet ose bërthamat e trëndafilit të egër, me veti medicinale që varen nga përbërësi dhe mënyra e përgatitjes.

Metoda klasike:

1. Zieni 200 ml ujë.

2. Vendosni 1 lugë çaji fruta të thata në një filxhan.

3. Hidhni ujin e valuar mbi fruta dhe lërini të qëndrojnë për 5-10 minuta.

4. Kullojeni çajin dhe shijojeni.

Ky çaj rekomandohet për forcimin e imunitetit, trajtimin e tuberkulozit, pneumonisë dhe lehtësimin e dhimbjeve nga gurët në tëmth kur pihet i ngrohtë.

Për gjumë të qetë:

• Receta 1: Zieni 200 ml ujë dhe hidheni mbi 1 lugë gjelle lule trëndafili të egër. Lëreni për 5 minuta, kullojeni dhe ëmbëlsojeni me mjaltë. Pini 1 filxhan tri herë në ditë.

• Receta 2: Zieni 1 lugë gjelle fruta të shtypura në 300 ml ujë për 5 minuta, shtoni 3-4 gjethe menteje dhe lëreni të pushojë për 2 orë. Kullojeni dhe ëmbëlsojeni me mjaltë. Pini gjatë ditës, veçanërisht para gjumit.

Verë trëndafili: Një pije tradicionale

Për të përgatitur verë trëndafili, nevojiten:

• 3 kg fruta trëndafili të egër

• 4 litra ujë të valuar

• 2 kg sheqer

Udhëzimet:

1. Lani frutat, hiqni kërcellet, pritini përgjysmë dhe vendosini në një enë me hapje të gjerë.

2. Përgatisni një tretësirë sheqeri duke zier ujin dhe sheqerin derisa të bëhet e kthjellët.

3. Hidheni tretësirën mbi fruta dhe mbylleni enën me një tapë vlimi ose pëlhurë liri.

4. Lëreni të fermentohet në një vend të ngrohtë.

5. Pas përfundimit të fermentimit, kullojeni verën, mbusheni në shishe dhe ruajeni në një vend të freskët.

Përdorime të tjera të trëndafilit të egër

Përveç çajit dhe verës, trëndafili i egër përdoret për të përgatitur reçel, pelte, marmelata, shurupe dhe pije freskuese si Cockta, si dhe pije alkoolike si Palinka hungareze. Në Suedi, supa nyponsoppa, e bërë nga frutat e trëndafilit të egër, është një pjatë kombëtare e dashur.

Trëndafili i egër është një dhuratë e natyrës që sjell shëndet dhe shije në tryezën tuaj. Përfitoni nga vjeshta për të mbledhur dhe përgatitur këtë bimë të çmuar për një dimër të shëndetshëm!