Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ka njoftuar se javën e ardhshme do të takohet me presidentin rus, Vladimir Putin, në Alaska, për të diskutuar mundësinë e arritjes së një marrëveshjeje paqeje në Ukrainë.
Njoftimi vjen pasi afati i vendosur nga Trump që Rusia të pranojë një armëpushim përfundoi pa ndonjë angazhim të ri nga Moska. Trump deklaroi se çdo marrëveshje e mundshme do të përfshijë “shkëmbime territoresh”, një propozim që ka ngjallur debat të madh.
“Do të kemi një takim me Rusinë. Do ta fillojmë me Rusinë. Do të ketë disa shkëmbime territoresh në dobi të të dyja palëve, por detajet do t’i diskutojmë më vonë,” – tha Trump të premten, gjatë një takimi në Shtëpinë e Bardhë me liderët e Armenisë dhe Azerbajxhanit.
Reagimi nga Moska
Ndihmësi i Kremlinit, Yuri Ushakov, konfirmoi planin për samitin dhe e përshkroi zgjedhjen e Alaskës si “mjaft logjike”. Vendndodhja ngre pak pyetje logjistike, pasi Putin përballet me një urdhër arresti nga Gjykata Ndërkombëtare Penale për krime lufte të dyshuara në Ukrainë. Megjithatë, SHBA-të nuk janë anëtare të gjykatës dhe nuk e njohin juridiksionin e saj.
Sfida në negociata
Ukraina dhe aleatët e saj evropianë kanë kundërshtuar çdo marrëveshje që i jep territor Rusisë, përfshirë Krimenë dhe rajonet Donetsk, Luhansk, Kherson e Zaporizhzhia. Nga ana tjetër, Putin ka përsëritur se çdo marrëveshje paqeje duhet të përfshijë dorëzimin e disa territoreve të pushtuara dhe ndërprerjen e përpjekjeve të Ukrainës për t’u anëtarësuar në NATO.
Marrëdhëniet Trump–Putin
Takimi i 15 gushtit do të jetë i pari ballë për ballë mes dy liderëve që nga viti 2019. Trump ka mbajtur marrëdhënie të afërta me Putinin gjatë mandatit të tij të parë, shpesh duke e kritikuar presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyy dhe duke e fajësuar ambicien e Ukrainës për anëtarësim në NATO si shkak të pushtimit rus.
Megjithatë, muajt e fundit, Trump ka shprehur zhgënjim të shtuar ndaj Moskës për shkak të vazhdimit të sulmeve mbi Ukrainën dhe mungesës së gatishmërisë për negociata.
Shenja të “përparimit të madh”
Këtë javë, Trump tha se ka pasur “përparim të madh” në negociata, ndërsa i dërguari i tij i posaçëm, Steve Witkoff, u takua me Putinin në Moskë.
Takimi në Alaska shihet si një mundësi kyçe për të testuar nëse mund të ketë lëvizje konkrete drejt një armëpushimi, ndonëse propozimi për shkëmbime territoresh mbetet një pikë e nxehtë për Kievin dhe aleatët perëndimorë.