Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy zhvilloi të mërkurën një samit virtual me liderë të Bashkimit Evropian dhe Presidentin e Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, në prag të takimit të planifikuar më 15 gusht në Alaskë mes Trumpit dhe Presidentit rus Vladimir Putin. Takimi u thirr nga kancelari gjerman Friedrich Merz, me qëllim koordinimin e qëndrimeve përpara bisedimeve ruso-amerikane.
Në konferencën online morën pjesë udhëheqësit kryesorë evropianë, përfshirë kryeministrin britanik Keir Starmer, presidentin francez Emmanuel Macron, kryeministren italiane Giorgia Meloni dhe kryeministrin holandez Dick Schoof, së bashku me Zëvendëspresidentin amerikan JD Vance.
Qëndrimi i BE-së: Pa Ukrainën nuk ka marrëveshje
Kancelari Merz dhe Presidenti Macron theksuan se çdo proces paqeje duhet të përfshijë drejtpërdrejt Kievin dhe të nisë me një armëpushim të menjëhershëm.
“Çdo shkëmbim territorial duhet të diskutohet vetëm me Ukrainën,” tha Macron, duke shtuar se mbështetja për Kievin duhet të mbetet e palëkundur nga SHBA-ja dhe Evropa. Kryeministri britanik Starmer kërkoi garanci të forta sigurie për Ukrainën si pjesë e çdo marrëveshjeje.
Zelenskyy: “Bisedime për ne, pa ne, nuk funksionojnë”
Zelenskyy e quajti Putinin “bllofues” dhe theksoi se Rusia synon ta paraqesë veten si të gatshme për të pushtuar të gjithë Ukrainën. Ai kërkoi një format trepalësh për bisedime dhe shtoi se garancitë e sigurisë duhet të jenë “realisht të besueshme”. Sipas tij, presioni dhe sanksionet ndaj Rusisë duhet të rriten nëse nuk arrihet armëpushimi në Alaskë.
Trump: “Pas takimit të parë, mund të ketë një samit me të tre”
Duke folur nga Qendra Kennedy në Uashington pas bisedës, Trump e quajti telefonatën “shumë miqësore” dhe deklaroi se synon një takim të dytë më produktiv, që mund të përfshijë edhe Zelenskyy-n së bashku me Putinin. Ai paralajmëroi se do të ketë “pasoja shumë të rënda” për Rusinë nëse kjo nuk pranon të ndalë luftën dhe sulmet ndaj civilëve.
Trump po ashtu shprehu dëshirën për ta përfunduar konfliktin, duke kujtuar marrëveshjet e armëpushimit që pretendon se ka ndërmjetësuar në konflikte të tjera ndërkombëtare.
“Koalicioni i të Gatshmëve” përcakton katër kushte
Grupi prej 31 vendesh, i angazhuar për mbështetjen e Ukrainës, publikoi një deklaratë me këto pika kyçe:
-
Negociata kuptimplote vetëm në kontekstin e një armëpushimi të qëndrueshëm.
-
Nëse Moska refuzon armëpushimin, intensifikim i sanksioneve.
-
Kufijtë ndërkombëtarë të mos ndryshohen me forcë.
-
Garanci të forta sigurie për Ukrainën dhe pa asnjë kufizim mbi ushtrinë e saj ose bashkëpunimin me vende të treta.
Takimi i Alaskës pritet të jetë një nga momentet vendimtare për të ardhmen e luftës në Ukrainë, ndërsa palët përballen me presione të forta ndërkombëtare për të ndalur armiqësitë.
