Zëvendëssekretari i Shtetit të SHBA-së, Christopher Landau, ka theksuar se Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të mbështesin paqen dhe stabilitetin në Bosnjë e Hercegovinë (BiH), por nuk do të përkrahin kërkesa jorealiste që mund të minojnë marrëveshjen e arritur në Dayton.
Landau zhvilloi takime me anëtarët e Presidencës së BiH gjatë një seance të Asamblesë Parlamentare të NATO-s në Dayton të Ohajos, ku u shënua 30-vjetori i nënshkrimit të Marrëveshjes së Dejtonit – dokumentit historik që i dha fund luftës së përgjakshme në këtë vend. Në fjalimin e tij, ai përshkroi nënshkrimin e marrëveshjes si një akt heroik dhe theksoi rëndësinë e saj në krijimin e një kompromisi të domosdoshëm për të ndalur konfliktin.
“Që në fillim, SHBA-të e kanë përmbledhur qëllimin e tyre si një marrëveshje që është e qartë, e kufizuar dhe e arritshme,” tha Landau. Ai shtoi se administrata e Donald Trump është e gatshme të punojë me popullin e Bosnjës dhe Hercegovinës për të ruajtur paqen, “nëse kjo është e dëshirueshme,” por tani mbi baza të ndryshme nga ato të viteve të kaluara.
Zëvendëssekretari i Shtetit theksoi se Shtetet e Bashkuara janë të gatshme të bashkëpunojnë me të gjitha palët e përfshira, por nuk do të mbështesin propozime jorealiste. “Marrëveshjet duhet të jenë të forta për të zgjatur, por gjithashtu duhet të jenë fleksibël për t’u përshtatur me kohërat që ndryshojnë. Le të jem i qartë: SHBA-të nuk ofrojnë fonde të pakufizuara për qëllime të pasigurta apo jorealiste,” tha Landau, duke theksuar një qasje të re për zgjidhje praktike dhe realiste në sfidat globale.
Ai shtoi se marrëveshjet duhet të reflektojnë kushtet dhe realitetin rajonal, duke qenë të përhershme dhe të pranuara nga të gjitha palët në terren, jo thjesht imponime idealiste.
Në të njëjtën seancë, Ministri i Jashtëm i BiH, Elmedin Konaković, shprehu mirënjohje për mbështetjen e administratës Trump, por paralajmëroi se kriza aktuale në Bosnjë, e nxitur nga veprimet e autoriteteve në Republika Srpska, kërcënon trashëgiminë e Marrëveshjes së Dejtonit. “Sistemi politik aktual rrezikon të rrëmbehet nga një pakicë e vogël që ushqehet nga përçarjet,” tha Konaković, duke kërkuar reformë kushtetuese që të parandalojë abuzimin me të drejtën e vetos dhe të mbrojë në mënyrë efektive të drejtat civile dhe etnike të të gjithë qytetarëve.
Në aktivitetin panel morën pjesë edhe ministrat e Jashtëm të Kroacisë dhe BiH, Gordan Grlić Radman dhe Elmedin Konaković, si dhe Përfaqësuesi i Lartë për Bosnjën dhe Hercegovinën, Christian Schmidt.
Ky takim dhe diskutim nënvizuan rëndësinë e angazhimit ndërkombëtar në ruajtjen e paqes dhe stabilitetit në Ballkan, me fokus te zgjidhjet pragmatike dhe respektimi i marrëveshjeve ekzistuese.