Një ekip studiuesish në Universitetin e Cincinnati-t ka zhvilluar një dron inovativ të ngjashëm me fluturën, që fluturon dhe gjurmon burimet e dritës duke përdorur reaksione natyrore, pa asnjë formë të inteligjencës artificiale.
Ky sistem unik i quajtur “reaksion i kërkimit të ekstremumeve” i mundëson dronit të qëndrojë i qëndrueshëm në ajër dhe të manovrojë me saktësi, duke imituar mënyrën se si insektet fluturuese — si fluturat, bletët dhe kolibrit — përshtaten në mënyrë instinktive me erën dhe pengesat.
Fluturim natyral, jo inteligjencë artificiale
Projekti udhëhiqet nga profesori i inxhinierisë Sameh Eisa dhe ekipi i tij i laboratorit të Modelimit, Dinamikës dhe Kontrollit në UC. Ata kanë krijuar një dron me katër krahë që valëviten në mënyrë të pavarur, duke bërë rregullime të vazhdueshme për të mbajtur distancën dhe drejtimin ndaj një burimi drite në lëvizje.
“Sekreti është tek mënyra natyrore e reagimit,” tha Eisa. “Fluturat dhe insektet e tjera nuk kanë trurin e madh të njeriut, por manovrojnë me saktësi të pabesueshme. Ne po e imitojmë këtë logjikë biologjike për të ndërtuar dronë më efikasë dhe më të zgjuar pa AI.”
Si funksionon droni
Sistemi i kontrollit nuk mbështetet në GPS apo algoritme të inteligjencës artificiale, por në matje të vazhdueshme të performancës në kohë reale. Çdo krah reagon individualisht për të kontrolluar rrotullimin, pjerrësinë dhe stabilitetin.
Ky mekanizëm krijon një lak reagimi vetërregullues, që i lejon dronit të qëndrojë pezull dhe të ndjekë dritën me saktësi – madje duke riprodhuar lëkundjet delikate të fluturave të natës apo të kolibrive.
“Kontrolli manual është shumë më pak i qëndrueshëm,” shpjegoi Ahmed Elgohary, doktorand dhe autor kryesor i studimit. “Sistemi ynë përdor reagime të thjeshta, pa model, që i japin dronit aftësinë të mësojë në kohë reale si një insekt i gjallë.”
Frymëzim nga natyra
Në laboratorin e fluturimit të UC-së, Eisa dhe studentët e tij demonstruan se droni i bërë nga tela dhe pëlhurë mund të ngrihet, të qëndrojë në ajër dhe të manovrojë vetë – duke u orientuar drejt dritës si një flutur e tërhequr nga një flakë.
Lëkundjet e lehta gjatë fluturimit, që duken si pasiguri, janë në fakt pjesë e procesit të vetë-rregullimit – droni i përdor ato për të analizuar performancën dhe për të bërë mikro-rregullime për stabilitet optimal.
Përtej droneve: ndikimi në biofizikë dhe robotikë
Eisa beson se kjo teknologji mund të revolucionarizojë biofizikën dhe robotikën e frymëzuar nga natyra.
“Nëse insektet e vogla përdorin mekanizma të tillë reagimi për të fluturuar, kjo mund të ketë evoluar edhe tek krijesa të tjera,” tha ai. “Ne po mësojmë nga natyra mënyrën më efikase për të kombinuar thjeshtësinë dhe inteligjencën mekanike.”
Projekti i UC-së konsiderohet një hap i madh drejt zhvillimit të dronëve mikroskopikë për përdorime të avancuara, si mbikëqyrja e fshehtë, kërkimi dhe shpëtimi, apo studimet mjedisore në hapësira të paarritshme për teknologjinë tradicionale.
