Pas rënies së regjimit të Bashar al-Asadit në Siri, Irani po përballet me sfida të mëdha për të përcaktuar pozicionin e tij në lidhje me një Siri të re. Pasi ka qenë një aleat i palëkundur i Asadit për më shumë se 40 vjet, Teherani tani duhet të përshtatë politikën e tij ndaj realiteteve të reja.
Në një deklaratë të fundit, Irani ka theksuar se dëshiron të ruajë marrëdhëniet me Sirinë, megjithatë, ai ka shprehur se qëndrimi i grupeve opozitare ndaj Izraelit do të ketë një ndikim të madh në këtë marrëdhënie. Teherani ka refuzuar të komentojë raportet që sugjerojnë se ka krijuar një linjë të drejtpërdrejtë komunikimi me grupet e armatosura që rrëzuan regjimin e Asadit, por ka theksuar se vendimi për fatin e Sirisë duhet të merret nga populli sirian.
Fuqia e Teheranit dhe Tërheqja e Forcave në Siri
Hossein Salami, komandanti i Korpusit të Gardës Revolucionare Islamike (IRGC), ka deklaruar se aktualisht nuk ka asnjë forcë iraniane në Siri, megjithëse ka theksuar se kjo tërheqje nuk do të thotë se Irani ka humbur ndikimin e tij në rajon. Gjatë luftës civile, Irani mbështeti regjimin e al-Asadit duke ofruar ndihmë ushtarake, armë dhe këshilla, për të ruajtur një “bosht të rezistencës” kundër Izraelit dhe SHBA-ve.
Sipas një deklarate të qeverisë iraniane, 4,000 qytetarë iranianë janë kthyer në shtëpi që nga përmbysja e Asadit, duke përdorur fluturime të organizuara nga linja ajrore iraniane, Mahan, e cila është e sanksionuar. Zëdhënësja e qeverisë, Fatemeh Mohajerani, e mbrojti investimin financiar të Iranit për mbështetje të regjimit të Asadit, duke thënë se këto shpenzime ishin bërë për “interesat kombëtare” të Teheranit.
Retorika e Iranit dhe Dënimi i Izraelit
Pas rënies së regjimit të Asadit, Irani ka intensifikuar retorikën kundër Izraelit, duke akuzuar shtetin hebre për përfitimin nga kaosi në Siri për të përkeqësuar situatën në Gaza. Ministria e Jashtme iraniane ka dënua Izraelin për sulmet ndaj infrastrukturës siriane, duke pretenduar se ato kanë intensifikuar gjenocidin në Gaza.
Izraeli ka intensifikuar bombardimet ndaj Sirisë, duke shënjestruar mbi 250 objekte, përfshirë bazat ajrore dhe depot e armëve. Në këtë kontekst, Irani ka deklaruar se do të përdorë “të gjitha kapacitetet e tij rajonale dhe ndërkombëtare” për të parandaluar sulmet ndaj Sirisë nga Izraeli, duke theksuar se kjo do të jetë një prioritet për politikën e tij të jashtme.
Sulmet ndaj Misioneve Diplomatike të Iranit
Në një tjetër zhvillim, Irani ka ngritur shqetësime të mëdha për sulmet ndaj ambasadës dhe konsullatës së tij në Siri. Pas rënies së regjimit të Asadit, misionet diplomatike iraniane u sulmuan, duke shkaktuar dëme dhe shkatërrim të rëndë. Ministria e Jashtme iraniane ka kërkuar dënimin e këtyre veprimeve dhe ka paralajmëruar se mund të ketë pasoja për shkak të këtij vandalizmi. Irani gjithashtu ka shkruar një letër në Këshillin e Sigurimit të OKB-së për të shprehur dënimin e këtyre sulmeve, të cilat janë një tjetër shenjë e pasigurisë që mbizotëron pas rënies së Bashar al-Asadit.
Në këtë fazë, mbetet e paqartë se si do të zhvillohet marrëdhënia mes Iranit dhe Sirisë në të ardhmen, duke pasur parasysh faktin që grupet opozitare dhe elementët të tjerë po shfrytëzojnë situatën për të avancuar interesat e tyre.
