Presidenti i atëhershëm i SHBA-së, Donald Trump, thuhet se ka penguar një sulm izraelit ndaj objekteve bërthamore të Iranit në maj të vitit të kaluar. Këtë e raportojnë zyrtarë anonimë të qeverisë amerikane për gazetën prestigjioze New York Times.
Sipas burimeve, gjatë një vizite të kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu në Uashington, Trump e ka informuar atë se nuk e mbështeste ndërhyrjen ushtarake të planifikuar nga Izraeli. Mësohet se Izraeli i kishte kërkuar mbështetje SHBA-së për këtë aksion, por ish-presidenti ka zgjedhur rrugën diplomatike, duke shpallur nismën për bisedime të drejtpërdrejta me Teheranin mbi programin e tij bërthamor.
Megjithatë, këto bisedime nuk u zhvilluan ashtu siç u parashikua, pasi raundi i parë në Muskat, fundjavën e kaluar, u realizua kryesisht përmes ndërmjetësve omanë. Në përfundim të tyre, një takim kokë më kokë u parashikua të ndodhë midis të dërguarit të posaçëm të SHBA për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, dhe ministrit të Jashtëm iranian, Abbas Araghchi.
Tensionet midis Uashingtonit dhe Teheranit mbeten të larta, pasi Trump ka përsëritur disa herë se SHBA është e gatshme të përdorë forcën ushtarake nëse diplomacia dështon. Një raund i dytë bisedimesh pritet të zhvillohet të shtunën në Romë, nën ndërmjetësimin e diplomacisë omane.
Irani, i cili synon të heqë sanksionet perëndimore që kanë dëmtuar ekonominë e tij, kishte nënshkruar një marrëveshje bërthamore me fuqitë perëndimore në vitin 2015. SHBA u tërhoq nga kjo marrëveshje në mënyrë të njëanshme në vitin 2018, gjatë mandatit të parë të Trump.
Ndërkohë, drejtori i përgjithshëm i Agjencisë Ndërkombëtare për Energjinë Atomike (IAEA), Rafael Grossi, vizitoi Teheranin këtë javë. Në një postim në rrjetin social X, ai konfirmoi takimin me Araghchin dhe theksoi rëndësinë e bashkëpunimit me IAEA për të garantuar natyrën paqësore të programit bërthamor të Iranit.
Në një intervistë të mëhershme për gazetën franceze Le Monde, Grossi paralajmëroi se Irani nuk është larg ndërtimit të një bombe bërthamore, duke deklaruar se vendi tashmë “i ka të gjitha pjesët e enigmës”.
Netanyahu: “Izraeli nuk do të lejojë që Irani të marrë armë bërthamore”
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu përsëriti të mërkurën qëndrimin e tij të palëkundur kundër armatosjes bërthamore të Iranit. “Izraeli nuk do të lejojë që Irani të marrë armë bërthamore”, thuhet në një deklaratë nga zyra e tij, të cilën e raportoi agjencia franceze e lajmeve AFP.
Sipas zyrës së Netanyahut, ai ka udhëhequr një sërë operacionesh – përfshirë ato të fshehta – për të penguar zhvillimin e programit bërthamor iranian. “Këto veprime e kanë ngadalësuar programin për rreth një dekadë”, thuhet më tej në deklaratë.
Ngjarja nxjerr në pah kompleksitetin e marrëdhënieve në Lindjen e Mesme dhe përpjekjet ndërkombëtare për të frenuar një garë të mundshme bërthamore në rajon. Raundet e ardhshme të bisedimeve do të jenë kyçe për të përcaktuar nëse tensionet do të shndërrohen në një zgjidhje diplomatike apo përballje të hapur.
